Είναι δυνατή η κατασκευή διάταξης που μπορεί να μετρήσει τον όγκο των πνευμόνων με απλά υλικά.
Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο δοχείο, έναν ορθοστάτη, έναν ελαστικό σωλήνα και ένα δοχείο εμφιαλωμένου νερού 10 L (εικόνα 1). Η διαδικασία κατασκευής είναι η εξής:
- Αφαιρούμε τον πυθμένα από το δοχείο του εμφιαλωμένου νερού και τρυπάμε το καπάκι, έτσι ώστε να χωράει η βέργα του ορθοστάτη.
- Τοποθετούμε τον ορθοστάτη στο μεγάλο δοχείο και προσαρμόζουμε πάνω σε αυτόν το σωλήνα, έτσι ώστε το ένα στόμιο να βρίσκεται στο εσωτερικό του δοχείου, αλλά σε μεγάλο σχετικά ύψος και να κοιτάει προς τα πάνω και το άλλο στόμιο εκτός δοχείου (εικόνα 2α).
- Γεμίζουμε το μεγάλο δοχείο με νερό (αρκεί η στάθμη του νερού να μην ξεπεράσει το επίπεδο που είναι το στόμιο του σωλήνα).
- Τοποθετούμε το δοχείο των 10 L όπως φαίνεται στην εικόνα 2δ.
- Αν φυσήξουμε από το στόμιο του σωλήνα που προεξέχει, ο αέρας θα εγκλωβιστεί στο εσωτερικό του δοχείου των 10 L, αναγκάζοντάς το να ανυψωθεί.
Η βαθμονόμηση της βέργας μπορεί να γίνει εύκολα, εκμεταλλευόμενοι το κυλινδρικό τμήμα του δοχείου των 10 L. Συγκεκριμένα, πριν αφαιρέσουμε τον πυθμένα του δοχείου, μπορούμε να σημειώσουμε πόσο ανεβαίνει η στάθμη του νερού, για κάθε λίτρο νερού που προσθέτουμε. Το μήκος αυτό θα ισοδυναμεί με το πόσο ανεβαίνει το δοχείο στην τελική διάταξη, για κάθε λίτρο αέρα που εκπνέουμε. Στην εικόνα 2β μπορείτε να παρατηρήσετε μία φλάτζα (o-ring) ακριβώς πάνω από το καπάκι, που χρησιμεύει ως δείκτης της μέγιστης ανόδου του δοχείου (εικόνα 2γ).
Ένα πρόβλημα στη χρήση του σπιρομέτρου αυτού προέκυπτε από τους κανόνες υγιεινής, καθώς δεν είναι δυνατή η διαδοχική χρήση από πολλά άτομα, λόγω πιθανής μετάδοσης μικροβίων μέσω του στόματος, από άτομο σε άτομο. Το πρόβλημα λύθηκε με τη χρήση γαντιών ζαχαροπλαστικής μίας χρήσης. Συγκεκριμένα, μπορούμε να κόψουμε τα δάχτυλα από το γάντι και να ψαλιδίσουμε την άκρη του δαχτύλου, ώστε να περνάει άερας (εικόνα 3α) και να προσαρμόσουμε το κομμένο δάχτυλο του γαντιού στο στόμιο του ελαστικού σωλήνα, δημιουργώντας ένα επιστόμιο (εικόνα 3β).
Εικόνα 1. Τα μέρη του σπιρομέτρου
Εικόνα 2. α. Η θέση του ορθοστάτη και του ελαστικού σωλήνα στο μεγάλο δοχείο. β. Η βαθμονομημένη βέργα που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση. γ. Η ένδειξη του σπιρομέτρου, μετά τη μέτρηση. δ. Το σπιρόμετρο, έτοιμο για χρήση.
Εικόνα 3. α. Γάντι ζαχαροπλαστικής, όπου έχει κοπεί ένα δάχτυλο. β. Τοποθέτηση του δαχτύλου του γαντιού στον ελαστικό σωλήνα, για τη δημιουργία επιστομίου