ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΕΝΖΥΜΩΝ ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΑ

Σκοπός: Να δείξουμε την παρουσία του ενζύμου καταλάση μέσα στα κύτταρα.

Χρησιμοποίηση: Τα πειράματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διδασκαλία των υπεροξειδιοσωμάτων και των ενζύμων.

Πείραμα 1

Απαιτούμενα υλικά-όργανα: συκώτι, οξυζενέ, δοκιμαστικοί σωλήνες, νυστέρι, λαβίδα.

	Κόβουμε ένα μικρό κομμάτι συκωτιού και το βάζουμε μέσα σε δοκιμαστικό σωλήνα. Προσθέτουμε οξυζενέ. Παρατηρούμε μαζική έκλυση φυσαλίδων που οδηγούν σε αφρισμό.
	Μπορούμε να συλλέξουμε το αέριο και να κάνουμε την ανίχνευσή του. Αποδεικνύεται, με μισοσβυσμένη παρασχίδα ξύλου που αναφλέγεται ζωηρά, ότι είναι οξυγόνο.

Δείτε το video.

ΕΞΗΓΗΣΗ-ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Το ένζυμο καταλάση που περιέχεται στα κύτταρα του συκωτιού καταλύει τη διάσπαση του υπεροξειδίου του υδρογόνου (οξυζενέ) που παράγεται μέσα στα κύτταρα και είναι τοξικό γι΄αυτά. Η αντίδραση που πραγματοποιείται περιγράφεται από την εξίσωση:

H₂Ο₂^{καταλάση}? H₂O + ½ O₂

Μ΄ αυτό τον τρόπο εξουδετερώνεται.

Συμπέρασμα :Τα ζωικά κύτταρα περιέχουν το ένζυμο καταλάση.

Παραλλαγές:

Δείτε το video.

Αντί για συκώτι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σταγόνες αίματος ή πήγμα αίματος.

Μπορούμε να πωματίσουμε το δοκιμαστικό σωλήνα. Εφόσον η ποσότητα του συκωτιού είναι αρκετή και το υπεροξείδιο του υδρογόνου άφθονο θα είναι μεγάλη και η παραγωγή του οξυγόνου. Ενδέχεται λοιπόν, υπό την πίεση του αερίου, να εκτιναχθεί το πώμα.

Πείραμα 2

Δείτε το video.

Κόβουμε με μαχαιράκι ένα μικρό κομμάτι φλούδας από τη μία πιπεριά και ένα από την άλλη.

Προσθέτουμε λίγο οξυζενέ. Παρατηρούμε τη χαρακτηριστική παραγωγή φυσαλίδων και το άσπρισμα της πιπεριάς στις περιοχές αντίδρασης.

Πείραμα 3

Δείτε το video.

Κόβουμε μία λεπτή φέτα πατάτας.

Την τοποθετούμε πάνω σε αντικειμενοφόρο πλάκα και προσθέτουμε λίγο οξυζενέ. Καλύπτουμε με καλυπτρίδα και παρατηρούμε στο μικροσκόπιο. Παρατηρούμε παραγωγή φυσαλίδων.

Παραλλαγή: Μπορούμε να κόψουμε πολύ μικρά κομμάτια πατάτας, να τα τοποθετήσουμε μέσα σε δοκιμαστικό σωλήνα και να τον πωματίσουμε καλά με πώμα. Το αέριο που παράγεται εκτοξεύει το πώμα. Μπορεί να ανιχνευθεί ότι είναι οξυγόνο.