Σκοπός: Να δειχθεί η επίδραση του νερού σε δραστικά μέταλλα.
Διαδικασία:
- Σε ποτήρι ζέσεως 500 ml προσθέτουμε αρκετό νερό και 2-3 σταγόνες δείκτη φαινολοφθαλεΐνης.
- Κόβουμε με μαχαίρι ένα μικρό κομματάκι νατρίου όχι μεγαλύτερο από μέγεθος φακής. (Προσοχή να μην έρθει σε επαφή με τα χέρια μας).
- Ρίχνουμε το νάτριο στο νερό και παρατηρούμε την αντίδραση. Σχηματίζεται βάση και ο δείκτης αλλάζει χρώμα.
Μια εντυπωσιακή παραλλαγή του ίδιου φαινομένου είναι να τοποθετήσουμε το κομματάκι του νατρίου πάνω ή μέσα σε χαρτοπετσέτα και στη συνέχεια να το βρέξουμε. Το νάτριο αναφλέγεται και η χαρτοπετσέτα καίγεται.
ΠΡΟΣΟΧΗ!! Τα πειράματα με Νa ή Κ είναι πολύ επικίνδυνα αν η ποσότητα του μετάλλου ξεπεράσει το μέγεθος ρεβυθιού και γίνει σε μικρούς δοκιμαστικούς σωλήνες. Προτιμούμε μεγάλα ποτήρια ζέσεως και μικρά κομμάτια μετάλλου.
Εξήγηση-Θεωρητικά Στοιχεία
Τα δραστικά μέταλλα (K, Νa, Ca, Βa) αντιδρούν έντονα με το νερό δίνοντας το αντίστοιχο υδροξείδιο.
Π.χ. 2 Na + H2O –> 2 NaOH + H2. Το διάλυμα λόγω σχηματισμού βάσης χρωματίζει το δείκτη κόκκινο.
Συμπεράσματα:
- Τα πολύ δραστικά μέταλλα (Κ, Ba, Ca, Na) αντιδρούν με νερό σχηματίζοντας βάσεις και υδρογόνο.
- Η αντίδραση είναι ισχυρά εξώθερμη.
Διδακτική αξιοποίηση: Δ, Γ ,Λ , ( Μέταλλα, δείκτες, βάσεις, θερμοχημεία)