Στο κέντρο της ίριδας του ματιού υπάρχει ένα άνοιγμα, η κόρη, η οποία ρυθμίζει την ποσότητα του φωτός που μπαίνει στο μάτι. Όταν στο μάτι πέφτει δυνατό φως, η κόρη συστέλλεται αυτόματα (φωτοανακλαστικό).

Η κίνηση πραγματοποιείται από λείους μύες και ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Η λειτουργία ή μη του αντανακλαστικού της κόρης αποτελεί σοβαρή ένδειξη για τον έλεγχο της λειτουργίας των βασικών εγκεφαλικών λειτουργιών.
Στο σχολικό εργαστήριο μπορούμε να κατασκευάσουμε μία κατάλληλη διάταξη, με απλά υλικά, ώστε παρατηρήσουμε τη διαστολή και τη συστολή της κόρης, ανάλογα με τον περιβάλλοντα φωτισμό.

Εικόνα 1. Η διάταξη για την παρατήρηση του αντανακλαστικού της κόρης του ματιού

Η διάταξη, που φαίνεται στην εικόνα 1, αποτελείται από ένα τροφοδοτικό τάσης, ένα ροοστάτη και μία αυτοσχέδια συσκευή, στην οποία γίνεται η παρατήρηση του αντανακλαστικού.

Η συσκευή αυτή κατασκευάστηκε ως εξής:

• Χρησιμοποιήσαμε το κάτω μέρος από ένα δοχείο εμφιαλωμένου νερού 10 L.
• Στον πυμένα προσαρμόστηκε ένας καθρέπτης, για την παρατήρηση της κόρης.
• Πάνω από τον καθρέπτη τοποθετήθηκε ένα μαύρο χαρτόνι, με μία μικρή οπή στο κέντρο (εικόνα 2).
• Ένας παρατηρητής που πλησιάζει πολύ κοντα στο δοχείο, μπορεί να δει την ίριδα του ματιού του, αλλά όχι άλλες αντανακλάσεις από τον καθρέπτη, καθώς ο καθρέπτης, με εξαίρεση την οπή στο κέντρο του, σκεπάζεται από το χαρτόνι.
• Στην περιφέρεια του δοχείου τοποθετήθηκε μία ταινία με λαμπάκια led.
• Η ταινία με τα λαμπάκια συνδέθηκε με τροφοδοτικό, μέσω ενός ροοστάτη (εικόνα 3).
• Ο παρατηρητής πλησιάζει κοντά στο δοχείο, αυξομειώνει την ένταση του φωτισμού και βλέπει την αλλαγή στη διάμετρο της κόρης.

Εικόνα 2. Λεπτομέρεια της διάταξης. Φαίνεται η οπή στο κέντρο του χαρτονιού, όπου γίνεται η παρατήρηση της ίριδας.

 

Εικόνα 3. Η διάταξη σε λειτουργία.