Ο Robert Koch είχε σημαντική συμβολή στην πρόοδο της μικροβιολογίας.
Κατά τις μελέτες του για την καθιέρωση αυτών που έμειναν στην ιστορία ως “τα κριτήρια του Κοχ” εμφανίστηκε η ανάγκη απομόνωσης μικροβίων και ανάπτυξης σε μία καλλιέργεια μόνο του υπό μελέτη στελέχους. Το αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη και η καθιέρωση των στερεών θρεπτικών υλικών, για την απομόνωση μικροβίων. Το πρώτο βήμα στην πορεία αυτή ήταν καλλιέργειες σε λεπτές φέτες από πατάτες. Εκεί ο Koch πρωτοπαρατήρησε αποικίες βακτηρίων. Στη συνέχεια, εξαιτίας του γεγονότος ότι στην πατάτα δεν αναπτύσσονταν πολλά είδη βακτηρίων, προχώρησε σε λύσεις που περιελάμβαναν τη ζελατίνη και αργότερα, το άγαρ.
Στο σχολικό εργαστήριο μπορούμε να αναπαράγουμε τα πρώτα βήματα αυτής της πορείας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε γυάλινα τρυβλία, στα οποία τοποθετούνται λεπτές φέτες πατάτας. Ένας εύκολος τρόπος κοπής της πατάτας είναι με το κατάλληλο σκεύος της κουζίνας (εικόνα β). Στη συνέχεια, τα τρυβλία με τις φέτες πατάτας αποστειρώνονται σε χύτρα. Οι μαθητές μπορούν να εμβολιάσουν τις στερεές καλλιέργειες με κάποιον κοινό μικροοργανισμό (η μούχλα από φρούτα είναι μία πολύ εύκολη λύση). Ο εμβολιασμός απαιτεί τη χρήση κατάλληλου εργαλείου (όπως το αυτοσχέδιο εργαλείο της εικόνας α), που να είναι λεπτό στην άκρη του, ώστε η μεταφορά μικροοργανισμών να γίνεται με ακρίβεια, αλλά όχι πολύ αιχμηρό, για να μην τραυματίζει την επιφάνεια της πατάτας. Οι μαθητές μπορούν μετά από λίγες ημέρες (για την περίπτωση των μυκήτων που αναπτύσσονται σε φρούτα) να παρατηρήσουν την ανάπτυξη μεμονωμένων αποικιών σε ορισμένες περιοχές του τρυβλίου. Μπορούν βέβαια, να “ζωγραφήσουν” σχήματα στο τρυβλίο, τα οποία δε θα φαίνονται αμέσως, αλλά θα φανούν όταν πολλαπλασιαστούν τα μικρόβια, ύστερα από μερικές μέρες (εικόνα γ). Η “ζωγραφική” στα τρυβλία μπορεί να δώσει μία ευχάριστη νότα στην εργαστηριακή δραστηριότητα, παράλληλα όμως θα εξοικειώσει τους μαθητές με τον αόρατο μικρόκοσμο.
α: Αυτοσχέδιο εργαλείο για εμβολιασμό μικροβίων. β: Απλό εργαλείο για την κοπή της πατάτας σε φέτες. γ: Δημιουργία σχεδίων με εμβολιασμό με κατάλληλο τρόπο σε στερεές καλλιέργειες με πατάτα.